عملکرد صندوقهای سرمایهگذاری در اردیبهشتماه ۱۴۰۴
بازارهای مالی مکان مناسبی برای سرمایهگذاری هستند و بیشتر افراد جامعه تمایل دارند پساندازها و ثروت خود را در این بازارها سرمایهگذاری کنند؛ اما مسئله اساسی، عدم آشنایی همه اقشار جامعه با این بازارها است و در شرایطی که بهصورت شخصی اقدام به سرمایهگذاری کنند و از مشاوران مالی کمک نگیرند، متحمل زیانهای جبرانناپذیری خواهند شد. البته به دلیل هزینههای نسبتاً بالا، استفاده از خدمات مشاوران مالی برای مبالغ جزئی مقرونبهصرفه نخواهد بود. در این شرایط بهترین راهحل استفاده از واسطههای مالی است که آنها منابع مالی خرد سرمایهگذاران را جمعآوری کرده و بعد از یک کاسه کردن آن به منابع مالی هنگفتی دست پیدا میکنند و با استفاده از تخصص افراد حرفهای و باتجربه در زمینه سرمایهگذاری، این منابع را به سمت بازارهای مالی هدایت میکنند و بهترین گزینههای سرمایهگذاری را برای سرمایهگذاران خود انتخاب و سود حاصله را به نسبت آورده سرمایهگذاران بین آنها تقسیم میکنند. یکی از این نهادهای مالی، صندوقهای سرمایهگذاری هستند. صندوقهای سرمایهگذاری انواع مختلفی دارند که این تنوع میتواند انواع سلیقههای سرمایهگذاری را با انواع ریسکپذیری و بازده مورد انتظار پوشش دهد. صندوقهای سرمایهگذاری بر اساس ترکیب دارایی در سه گروه صندوقهای سرمایهگذاری سهامی، با درآمد ثابت و مختلط قرار میگیرند که از نظر الزامات سرمایهگذاری که از سوی سازمان بورس و اوراق بهادار ابلاغشده، با یکدیگر تفاوت دارند. همچنین از نظر نوع سرمایهگذاری به دو دسته صندوقهای سرمایهگذاری مشترک و صندوقهای سرمایهگذاری قابلمعامله تقسیمبندی میشوند. علاوه بر صندوقهای یادشده، صندوقهای سرمایهگذاری اختصاصی بازارگردانی نیز در بازار سرمایه ایران مشغول فعالیت هستند. در این گزارش، با استفاده از دادهها و اطلاعات سامانه رسام، به ارائه وضعیت و عملکرد این صندوقها که در بازار سرمایه ایران فعال هستند، پرداخته شده است.
ترکیب و ارزش داراییهای صندوقهای سرمایهگذاری در اردیبهشتماه
طی اردیبهشتماه ۱۴۰۴، کل ارزش خالص داراییهای صندوقهای سرمایهگذاری تقریباً با ۷۴۱ هزار میلیارد ریال افزایش، به مبلغ ۱۲,۷۰۶ هزار میلیارد ریال رسید. بیشترین افزایش ریالی در ارزش خالص داراییها مربوط به صندوقهای قابلمعامله و حدود ۴۵۱ هزار میلیارد ریال معادل ۱۲/۹ درصد بوده است. صندوقهای با درآمد ثابت نیز با ۲۱۷ هزار میلیارد ریال افزایش معادل ۴ درصد، رتبه دوم افزایش ریالی در ارزش خالص داراییها را به خود اختصاص دادهاند.

نمودار ۲، روند تغییرات کل ارزش خالص داراییهای همه صندوقهای سرمایهگذاری را در طول اردیبهشتماه ۱۴۰۴ بر حسب میلیارد ریال نشان میدهد. نتایج نشاندهنده افزایش در مجموع ارزش خالص داراییهای صندوقها در این ماه است.

صندوقهای سرمایهگذاری مجموعاً ۱۷ درصد از منابع مالی را در سهام، ۳۹ درصد را در اوراق مشارکت، ۳۲ درصد را در سپردههای بانکی و وجه نقد و حدود ۱۲ درصد را در سایر داراییها، سرمایهگذاری کردهاند. در نمودار ۳، ترکیب داراییهای تحت مدیریت صندوقهای سرمایهگذاری نشان داده شده است.

بررسی عملکرد صندوقهای سرمایهگذاری
در جدولهای ۱ تا ۴، صندوقهای سرمایهگذاری با بیشترین بازدهی در هر گروه از صندوقهای با درآمد ثابت، سهامی، مختلط و قابلمعامله در بورس ارائه شده است. از بین صندوقهای با درآمد ثابت، صندوق «امین انصار» با بازدهی ۲/۶۱ درصدی، بهترین عملکرد را داشته است. بازدهی یک سال گذشته این صندوق برابر با ۲۷/۹۷ درصد بوده است.

صندوق «باران کارگزاری بانک کشاورزی» با ۷/۸۶ درصد، بیشترین بازدهی را در میان صندوقهای سهامی کسب کرده است. بازدهی یک سال گذشته این صندوق برابر با ۵۹/۹۰ درصد بوده است.

در اردیبهشتماه ۱۴۰۴، صندوق «مختلط کاریزما» با بازدهی ۴/۴۸ درصدی، بیشترین بازدهی را در بین صندوقهای مختلط داشته است. بازدهی یک سال گذشته این صندوق برابر با ۵۴/۹۶ درصد بوده است.

صندوق «اندیشه خبرگان سهام» تحت نماد «خبرگان» با بازدهی ۸/۸۷ درصدی، بهترین عملکرد را در بین صندوقهای قابلمعامله در بورس طی اردیبهشتماه ۱۴۰۴ داشته است. صندوق «سهامی ثروتساز دیبا» با نماد «ثروتساز» نیز با ۸/۵۲ درصد بازدهی، رتبه دوم را کسب نموده است.

در بخش بعدی، میانگین بازده صندوقهای سهامی با بازده شاخص کل بورس و شاخص کل فرابورس طی اردیبهشتماه ۱۴۰۴ مقایسه شده است. همانطورکه در نمودار ۴ مشاهده میشود، بازدهی صندوقهای سهامی در مقایسه با شاخص کل بورس، بیشتر بوده است، با این حال صندوقهای مذکور عملکرد ضعیفتری نسبت به شاخص کل فرابورس داشتهاند.

وضعیت ورود و خروج نقدینگی در صندوقهای سرمایهگذاری
طی اردیبهشتماه ۱۴۰۴، ورود پول به کل صندوقها (بهواسطه صدور واحدهای سرمایهگذاری) حدود ۱,۴۴۲ هزار میلیارد ریال و خروج پول از آنها (بهواسطه ابطال واحدهای سرمایهگذاری) نیز حدود ۱,۸۷۸ هزار میلیارد ریال بوده است. بنابراین، خالص خروج سرمایه از کل صندوقهای سرمایهگذاری در این ماه حدود ۴۳۵ هزار میلیارد ریال بوده است. بهطور کلی، در این ماه همه صندوقهای سرمایهگذاری با خالص خروج پول روبرو بودهاند. بیشترین خالص خروج پول از صندوقها حدود ۲۴۶ هزار میلیارد ریال و مربوط به صندوقهای قابلمعامله بوده است. نمودار ۵، ورود پول به کل صندوقها و خروج پول از آنها را بهواسطه صدور یا ابطال واحدهای سرمایهگذاری طی اردیبهشتماه ۱۴۰۴ نشان میدهد.
