عملکرد صندوقهای سرمایهگذاری در خردادماه ۱۴۰۴
بازارهای مالی مکان مناسبی برای سرمایهگذاری هستند و بیشتر افراد جامعه تمایل دارند پساندازها و ثروت خود را در این بازارها سرمایهگذاری کنند؛ اما مسئله اساسی، عدم آشنایی همه اقشار جامعه با این بازارها است و در شرایطی که بهصورت شخصی اقدام به سرمایهگذاری کنند و از مشاوران مالی کمک نگیرند، متحمل زیانهای جبرانناپذیری خواهند شد. البته به دلیل هزینههای نسبتاً بالا، استفاده از خدمات مشاوران مالی برای مبالغ جزئی مقرونبهصرفه نخواهد بود. در این شرایط بهترین راهحل استفاده از واسطههای مالی است که آنها منابع مالی خرد سرمایهگذاران را جمعآوری کرده و بعد از یک کاسه کردن آن به منابع مالی هنگفتی دست پیدا میکنند و با استفاده از تخصص افراد حرفهای و باتجربه در زمینه سرمایهگذاری، این منابع را به سمت بازارهای مالی هدایت میکنند و بهترین گزینههای سرمایهگذاری را برای سرمایهگذاران خود انتخاب و سود حاصله را به نسبت آورده سرمایهگذاران بین آنها تقسیم میکنند. یکی از این نهادهای مالی، صندوقهای سرمایهگذاری هستند. صندوقهای سرمایهگذاری انواع مختلفی دارند که این تنوع میتواند انواع سلیقههای سرمایهگذاری را با انواع ریسکپذیری و بازده موردانتظار پوشش دهد. صندوقهای سرمایهگذاری بر اساس ترکیب دارایی در سه گروه صندوقهای سرمایهگذاری سهامی، با درآمد ثابت و مختلط قرار میگیرند که از نظر الزامات سرمایهگذاری که از سوی سازمان بورس و اوراق بهادار ابلاغ شده است، با یکدیگر تفاوت دارند. همچنین از نظر نوع سرمایهگذاری به دو دسته صندوقهای سرمایهگذاری مشترک و صندوقهای سرمایهگذاری قابلمعامله تقسیمبندی میشوند. علاوه بر صندوقهای یادشده، صندوقهای سرمایهگذاری اختصاصی بازارگردانی نیز در بازار سرمایه ایران مشغول فعالیت هستند. در این گزارش، با استفاده از دادهها و اطلاعات سامانه رسام، به ارائه وضعیت و عملکرد این صندوقها که در بازار سرمایه ایران فعال هستند، پرداخته شده است.
ترکیب و ارزش داراییهای صندوقهای سرمایهگذاری در خردادماه
طی خردادماه ۱۴۰۴، کل ارزش خالص داراییهای صندوقهای سرمایهگذاری تقریباً با ۸۷ هزار میلیارد ریال کاهش، به مبلغ ۱۲,۶۲۸ هزار میلیارد ریال رسید. بیشترین کاهش ریالی در ارزش خالص داراییها مربوط به صندوقهای با درآمد ثابت و حدود ۷۶ هزار میلیارد ریال معادل ۱/۴- درصد بوده است. در مقابل، صندوقهای قابلمعامله تقریباً با ۶۴ هزار میلیارد ریال معادل ۱/۶ درصد، بیشترین افزایش ریالی در ارزش خالص داراییها را ثبت کرده است.
نمودار ۲، روند تغییرات کل ارزش خالص داراییهای همه صندوقهای سرمایهگذاری را بر حسب میلیارد ریال نشان میدهد. نتایج نشاندهنده کاهش در مجموع ارزش خالص داراییهای صندوقها در این ماه است.
صندوقهای سرمایهگذاری مجموعاً ۲۳ درصد از منابع مالی خود را در سهام، ۳۴ درصد را در اوراق مشارکت، ۲۹ درصد را در سپردههای بانکی و وجه نقد و حدود ۱۴ درصد را در سایر داراییها، سرمایهگذاریکردهاند. در نمودار ۳، ترکیب داراییهای تحت مدیریت صندوقهای سرمایهگذاری نشان داده شده است.
بررسی عملکرد صندوقهای سرمایهگذاری
در جدولهای ۱ تا ۴، صندوقهای سرمایهگذاری با بیشترین بازدهی در هر گروه از صندوقهای با درآمد ثابت، سهامی، مختلط و قابلمعامله در بورس ارائه شده است. از بین صندوقهای با درآمد ثابت، صندوق «اتحاد آرمان اقتصاد» بیشترین بازدهی را کسب کرده است. بازدهی این صندوق در خردادماه ۱۴۰۴ برابر با ۳/۴۴ درصد و بازدهی یک سال گذشته آن برابر با ۲۸/۹۰ درصد بوده است.
صندوق «مشترک امید توسعه مفید» با ۰/۲۵- درصد بازدهی، کمترین افت را در میان صندوقهای سهامی ثبت کرده است. بازدهی یک سال گذشته این صندوق برابر با ۶۳/۹۴ درصد بوده است.
در خردادماه ۱۴۰۴، صندوق «تجربه ایرانیان» با بازدهی ۰/۰۳ درصدی، بهترین عملکرد را در بین صندوقهای مختلط داشته است. بازدهی یک سال گذشته این صندوق برابر با ۲۱/۷۷ درصد بوده است.
صندوق «بازده پایا» تحت نماد «بازده» با بازدهی ۴/۱۳ درصدی، بهترین عملکرد را در بین صندوقهای قابلمعامله در بورس طی خردادماه ۱۴۰۴ داشته است. صندوق «پارند پایدار سپهر» با نماد «پارند» نیز با ۲/۸۰ درصد بازدهی، رتبه دوم را کسب نموده است.
در بخش بعدی، میانگین بازده صندوقهای سهامی با بازده شاخص کل بورس و شاخص کل فرابورس طی خردادماه ۱۴۰۴ مقایسه شده است. همانطورکه در نمودار ۴ مشاهده میشود، در این ماه، روند بازار کاهشی بوده و صندوقهای سهامی همراستا با شاخص کل بورس و شاخص کل فرابورس، با کاهش ارزش روبرو بوده است.
وضعیت ورود و خروج نقدینگی در صندوقهای سرمایهگذاری
طی خردادماه ۱۴۰۴، ورود پول به کل صندوقها (بهواسطه صدور واحدهای سرمایهگذاری) حدود ۱,۳۵۸ هزار میلیارد ریال و خروج پول از آنها (بهواسطه ابطال واحدهای سرمایهگذاری) نیز حدود ۱,۲۲۸ هزار میلیارد ریال بوده است. بنابراین، خالص ورود سرمایه به کل صندوقهای سرمایهگذاری در خردادماه حدود ۱۳۰ هزار میلیارد ریال بوده است. در این ماه، بهجز صندوقهای بازارگردانی، بقیه صندوقها خالص ورود سرمایه را ثبت کردهاند که در صدر آنها، صندوقهای با درآمد ثابت با حدود ۷۱ هزار میلیارد ریال خالص ورود سرمایه قرار گرفته است. نمودار ۵، ورود پول به کل صندوقها و خروج پول از آنها را بهواسطه صدور یا ابطال واحدهای سرمایهگذاری طی خردادماه ۱۴۰۴ نشان میدهد.
