«مطالعه» کتاب‌های پایه و «یادگیری» مهارت‌های تکمیلی، از عوامل موفقیت در حوزه علم مالی است
هستی مرادی
عضو هیئت تحریریه
عضو هیئت علمی دانشگاه تهران در گفتگو با ماهنامه «بورس» بیان کرد
«مطالعه» کتاب‌های پایه و «یادگیری» مهارت‌های تکمیلی، از عوامل موفقیت در حوزه علم مالی است
آشنایی با اساتید مالی کشور، در این شماره از ماهنامه بورس به گفتگو با دکتر رضا عیوضلو، عضو هیئت علمی دانشکده مدیریت دانشگاه تهران اختصاص داده شده است. دکتر عیوضلو از اساتید دانشگاه تهران و فارغ‌التحصیل رشته مالی در مقطع دکتری از این دانشگاه است، این استاد حوزه مالی، در خلال گفتگو، از مسیر پیشرفت تحصیلی و شغلی خود برایمان می‌گوید و راه‌های رسیدن به موفقیت و اشتغال در رشته‌ی مالی را با خوانندگان ماهنامه مطرح می‌کند.
به عقیده وی، در ابتدا «مطالعه» و «یادگیری» کتاب‌های پایه و همچنین مجلات و مقالات علمی، از عوامل اصلی موفقیت در این حوزه بوده و در ادامه، «آموختن مهارت‌های تکمیلی»، ازجمله مهارت‌های نرم‌افزاری، در این رابطه بسیار اثرگذار خواهد بود. مشروح این گفتگوی خواندنی در ادامه عنوان خواهد شد.
آقای دکتر عیوضلو، مایل هستم به‌عنوان نخستین پرسش، راجع‌به مسیر طی شده و سوابق تحصیلی خود برایمان بفرمایید.
بنده تحصیلات دوره متوسطه و پیش‌دانشگاهی خود را در دبیرستان نمونه دولتی شهرستان خوی به اتمام رساندم.
بعد از آن، در سال ۱۳۷۸، برای تحصیل در رشته «ریاضیات محض» در مقطع کارشناسی، وارد دانشگاه تهران شدم. پس از گذراندن دو ترم تحصیلی، چون به‌دنبال تحصیل در رشته‌ای بودم که در عمل، کاربردهای بیشتری داشته باشد، وارد دانشکده مدیریت دانشگاه تهران شدم و این‌گونه شد که مقطع کارشناسی خود را در رشته‌ی «مدیریت صنعتی» به پایان بردم.
سال ۱۳۸۳، در آزمون ورودی مقطع کارشناسی ارشد شرکت کردم و توانستم در سال ۱۳۸۵، مدرک کارشناسی ارشد خود را در رشته مالی که آن زمان، به‌تازگی در میان رشته‌های مدیریت نمود پیدا کرده بود، از دانشگاه شهید بهشتی اخذ کنم.
سال بعد، در آزمون ورودی مقطع دکتری شرکت کردم و سال ۱۳۹۱ از رشته مدیریت مالی دانشگاه تهران فارغ‌التحصیل شدم.
چه شد که با وجود تحصیل در رشته «مدیریت صنعتی» در مقطع کارشناسی، به رشته «مدیریت مالی» علاقه‌مند شدید؟
بنده از ابتدا به مباحث «کمّی» و «مالی» علاقه بسیاری داشتم، اما در بازه زمانی‌ای که برای تحصیلات مقطع کارشناسی وارد دانشکده مدیریت شدم، گرایش «مالی» در دانشگاه‌ها ارائه نمی‌شد، به همین دلیل تحصیل در رشته مدیریت صنعتی را برای مقطع کارشناسی خود انتخاب کردم و در کنار آن، مباحث مالی را نیز دنبال می‌کردم تا اینکه در سال ۱۳۸۳، رشته مدیریت مالی نیز ارائه شد و بالاخره توانستم در مقطع کارشناسی ارشد، در رشته مدیریت مالی تحصیل کنم.
از سوابق اجرایی خود در کمیته تخصصی اولین همایش بین‌المللی «اقتصاد مقاومتی؛ مدیریت نااطمینانی و ضربه‌پذیری» و همچنین فعالیت در سمت دبیر تخصصی نشریه علمی- پژوهشی «تحقیقات مالی» برایمان بگویید.
محل برگزاری همایش بین‌المللی «اقتصاد مقاومتی؛ مدیریت نااطمینانی و ضربه‌پذیری»، در «دانشگاه الزهرا» بود و کمیته‌های مشترکی بین دانشگاه‌هایی که رشته‌های مدیریت مالی و اقتصاد را ارائه می‌دادند شکل گرفت. بیشترین تمرکز این همایش، بر حوزه مالی بود و بنده به‌عنوان نماینده دانشکده مدیریت دانشگاه تهران، به این کمیته ملحق شدم که وظیفه اصلی آن بررسی مقالات و داوری آنها بود تا در این فرآیند، مقالات نهایی انتخاب گردند.
نشریه «تحقیقات مالی» به‌عنوان اولین و شناخته‌شده‌ترین نشریه حوزه مالی با رویکرد «علمی- پژوهشی» است که بیشترین ارجاعات را در بین نشریات مالی کشور به خود اختصاص داده است. این نشریه تا سال ۱۳۹۶، سالی دومرتبه منتشر می‌شد اما پس از آن، ترتیب انتشار نشریه به فصلنامه تغییر نمود. سردبیر محترم نشریه آقای دکتر راعی، اواخر سال ۱۳۹۶ از بنده درخواست کردند که در نشریه علمی- پژوهشی تحقیقات مالی به‌عنوان دبیر تخصصی فعالیت کنم. وظیفه‌ای که دبیر تخصصی بر عهده دارد، بررسی اولیه مقالات ارسالی به نشریه از حیث علمی است. بررسی موضوعاتی از قبیل «ساختار علمی»، «به‌روز بودن» و «مرتبط بودن با اولویت‌ها و سیاست‌های اصلی نشریه»، جزو معیارهای اولیه بررسی مقالات می‌باشند. در ادامه، مقالات به مرحله داوری ارسال می‌شوند و پس از داوری شدن، دوباره به دبیر تخصصی ارسال می‌شوند تا دبیر تخصصی نظرات خود را اعمال کرده و تصمیم نهایی راجع به رد یا پذیرش مقاله اتخاذ شود. لازم به ذکر است که اصلاحات با نظر دبیر تخصصی، داوران و نویسندگان محترم اعلام می‌شوند.
این نشریه تا به امروز با موفقیت به کار خود ادامه داده است، تلاش ما بر این است که آن را در پایگاه‌های بین‌المللی از قبیل web of science، نمایه کنیم و بتوانیم در مسیر بین‌المللی شدن نشریه گام برداریم.
در لیست سوابق شغلی شما، بنیان‌گذاری شرکت «سبدگردان الماس» توجه من را به خود جلب کرد، لطف بفرمایید از چالش‌هایی که در این مسیر با آن مواجه بودید بگویید.
شرکت‌های سبدگردان جزو نهادهای مالی پر‌پتانسیل در بازار سرمایه کشور هستند که تاریخ تأسیسشان به اواخر دهه ۸۰ برمی‌گردد.
اوایل دهه ۹۰، تصمیم بر آن شد که با تعدادی از دوستان فارغ‌التحصیل این رشته، در این حوزه کارآفرینی داشته باشیم و یک شرکت تأسیس کنیم. در ادامه، شرکت «سبدگردان الماس» در سال ۱۳۹۴ تأسیس شد و مجوز فعالیت آن را از سازمان بورس و اوراق بهادار دریافت کردیم و به‌دنبال آن، مجوز فعالیت صندوق‌های سرمایه‌گذاری نیز از این سازمان گرفته شد.
پس از مدتی، به دلیل فعالیت در دانشگاه، بالاجبار زمان کمتری به حضور در شرکت اختصاص داده شد و بر امور مربوط به دانشگاه بیشتر متمرکز شدم.
به نظر می‌رسد که تیم ما در اوایل دهه ۹۰ در راستای کارآفرینی در حوزه مالی تصمیم درستی گرفته بود؛ زیرا همانطور که مشهود است صنعت خدمات مالی در دهه ۹۰ به رشد خوبی دست پیدا کرده است.
از سابقه تدریس خود در دانشگاه تهران بگویید و در حال حاضر، چه دروسی را در این دانشگاه تدریس می‌کنید.
بنده، تدریس در دانشگاه تهران و دانشگاه‌های دیگر، از جمله دانشگاه «صنعت نفت» را از سال ۱۳۸۸ شروع کردم. دوران تحصیل در مقطع دکتری، بالطبع دیدگاهم به سمت فعالیت در دانشگاه و تمرکز بر فعالیت‌های علمی و پژوهشی بود و این موضوع تا جایی پیش رفت که در سال ۱۳۹۴ افتخار حضور در هیئت علمی «گروه مالی و بیمه»، در دانشکده مدیریت دانشگاه تهران را پیدا کردم.
برای دانشجویان مقطع کارشناسی، طیف وسیعی از دروس، از جمله «اصول مدیریت مالی ۱ و ۲»، «مدیریت سرمایه‌گذاری و ریسک»، «نهادهای پولی و مالی»، «بازار پول و سرمایه» و «تجزیه و تحلیل فنی» و در مقطع کارشناسی ارشد، درس‌های «مدیریت مالی پیشرفته»، «مدیریت سرمایه‌گذاری پیشرفته»، «نهادهای پولی و مالی» و «سمینار مالی» را تدریس کرده‌ام.
به‌عنوان متخصص و عضو هیئت علمی گروه مالی دانشگاه، به افرادی که قصد ورود به رشته مدیریت مالی را دارند چه توصیه‌ای دارید؟
توصیه من به این افراد در وهله‌ی اول «مطالعه» و در وهله‌ی دوم «یادگیری» مهارت‌های تکمیلی است که باعث می‌شود در بازار کار مثمر ثمر واقع شده و پیشرفتشان را در پی داشته باشد. به‌جرئت می‌توان گفت که این رشته از معدود رشته‌هایی است که آموخته‌های فارغ‌التحصیلان آن، در عمل کاربردهای بسیاری داشته و قابل استفاده هستند؛ بنابراین توصیه بنده به دانشجویانی که در این رشته تحصیل می‌کنند مطالعه کتاب‌های پایه است؛ چراکه به درک آنها از مفاهیم مالی کمک شایانی کرده و پیشرفت در مسیر شغلی‌شان را به دنبال خواهد داشت.
همچنین توصیه دیگر بنده، دنبال کردن دانش روز، از طریق مجلات و مقالات علمی در این زمینه است؛ تا افراد بتوانند خودشان را با روندهای روز دنیا تطبیق دهند و توان تحلیلگری‌شان را در این حوزه افزایش دهند. از جمله مهارت‌های نرم‌افزاری که تسلط بر آن می‌تواند به افراد فعال در این زمینه کمک کند، یادگیری زبان‌های برنامه‌نویسی «Matlab» و «Python» است.
جناب آقای دکتر عیوضلو، بفرمایید که چه معیارهایی برای انتخاب مقالات ژورنالی و کنفرانسی خود داشته‌اید.
سعی کردم دغدغه‌های مطالعاتی روز دنیا در رشته تحصیلی‌ام را (مشخصاً مواردی که در بخش مالی (Core Finance) قرار می‌گیرند و یا اساتید دانشگاه‌های معتبر دنیا روی آن کار می‌کنند) مبنای کار خود قرار دهم، همچنین مقالاتی که در ژورنال‌های معتبر مالی چاپ می‌شوند و آنهایی که موضوعات جذابی دارند را دنبال می‌کنم. بنده مطالعه این مقالات را به دانشجویان توصیه می‌کنم تا بتوانند ایده‌های تحقیقاتی مناسبی از آنها استخراج کنند که در بازار سرمایه کشور به‌کارگرفته شوند.
از دیدگاه شما چه آینده شغلی در انتظار فارغ‌التحصیلان این رشته است؟
افرادی که قصد ورود به این رشته را دارند باید به این نکته توجه داشته باشند که حوزه مالی، از جمله حوزه‌های پرطرفدار در حیطه علوم انسانی محسوب می‌شود و فارغ‌التحصیلان این رشته، عمدتاً با بازار کار جذابی روبه‌رو هستند، این در حالی است که رشد بازارهای مالی در دهه ۹۰ نیز، تقاضا برای این رشته را افزایش داده است.
طبیعتاً، افرادی که در این رشته تحصیل کرده‌اند، می‌توانند کارآفرینی کنند و یا بسته به روحیات و علایق شخصی‌شان، در انواع نهادهای مالی که از لحاظ تنوع و همچنین تعداد، طیف وسیعی دارند فعالیت کنند. در این رابطه می‌توان به فعالیت در «بانک‌های تجاری»، «شرکت‌های کارگزاری»، «شرکت‌های تأمین سرمایه»، «شرکت‌های مدیریت دارایی» و … اشاره کرد.
