شرایط نامتعارف در بازارهای سرمایه تجربه جهانی و رویکردهای فراروی آن

بازار سرمایه در میان بازارهای مالی که وظیفه تنظیم جریان منابع مالی متناسب با میزان فعالیت‌های اقتصادی را برعهده دارند، با انجام وظیفه مهم تأمین منابع مالی بلندمدت و میان‌مدت، نقش درخور توجهی در افزایش حجم سرمایه‌گذاری‌ها در اقتصاد دارد. از کارکردهای بااهمیت بازار سرمایه‌ آن است که مبالغ هنگفتی از سرمایه‌ها و نقدینگی سرگردان را به سمت بنگاه‌ها و پروژه‌های مولد و فعال اقتصادی هدایت می‌کند. بازار اوراق بهادار به‌عنوان منعکس‌کننده‌ی شرایط اقتصادی هر کشور، تحت تأثیر متغیرهای مختلفی مانند تحولات بین‌المللی اعم از اقتصادی، سیاسی و اجتماعی، روند متغیرهای کلان اقتصاد داخلی مانند رشد اقتصادی، حجم نقدینگی، تولید ناخالص داخلی و …، پیشرفت‌های تکنولوژیکی و امثال آن قرار دارد. این متغیرها می‌توانند به‌صورت مستقیم و غیرمستقیم بر کارکرد و سمت‌وسوی بازار سرمایه تأثیرگذار باشند. بورس اوراق بهادار در چارچوبی مشخص، ضمن سهیم‌کردن عموم مردم در مالکیت شرکت‌ها، به جذب نقدینگی سرگردان در اقتصاد کمک می‌کند. از طرف دیگر، با تخصیص این منابع به بنگاه‌ها و واحدهای مولد، میزان تولید افزایش یافته و کسب‌و‌کارها رونق می‌گیرد. هم‌چنین، بورس اوراق بهادار همواره شرایط سرمایه‌گذاری را برای سرمایه‌گذاران مختلف با انگیزه‌ و درجه ریسک‌پذیری متفاوت فراهم می‌کند. درصورتی‌که بورس اوراق بهادار به وظیفه‌ی اصلی خود یعنی جریان سرمایه و تخصیص بهینه‌ی آن به واحدهای اقتصادی جامعه عمل بپوشاند، می‌تواند با جذب سرمایه‌های داخلی و خارجی به پیشرفت اقتصادی کشور کمک بزرگی کند؛ اما در برخی از مقاطع زمانی، شرایطی به وجود خواهد آمد که کارکرد اصلی بازار اوراق بهادار با مشکل مواجه می‌شود که از آن به‌عنوان شرایط نامتعارف نام برده می‌شود. در این وضعیت بازار عملکرد صحیح و مناسب از خود نشان نداده و دچار واکنش بیش از اندازه (مثبت یا منفی نسبت به اخبار، شایعات و رویدادهای تأثیرگذار بر محیط سرمایه‌گذاری) خواهد شد. در صورت تداوم این شرایط برای بازار اوراق بهادار، انتظار شکل‌گیری سقوط یا حباب قیمتی دور از ذهن نخواهد بود.

برای مطالعه متن کامل به ماهنامه بورس ویژه مردادماه ۱۳۹۹ شماره ۱۸۱ مراجعه نمایید.