نوبلیست‌های مالی
نوبلیست‌های مالـی
ترجمه: دکتر سید محمد هاشمی‌نژاد
جایزه نوبل معتبرترین جایزه علمی است که به یک دانشمند تعلق می‌گیرد. جایزه نوبل در سال ۱۸۹۵، به وصیت کارخانه‌دار و شیمیدان سوئدی، آلفرد نوبل که بیشتر او را به دلیل ابداع دینامیت می‌شناسند، پایه‌گذاری شد. در سال ۱۹۰۱ میلادی، نخستین جوایز بنیاد نوبل اهدا شد. طبق وصیت وی، پنج جایزه به‌طور سالانه در رشته‌های فیزیک، شیمی، فیزیولوژی و پزشکی، ادبیات و صلح به افرادی تعلق می‌گیرد که بیشترین خدمت را به بشر کرده باشند. اولین جایزه صلح نوبل در سال ۱۹۰۱ توسط رئیس مجلس نروژ اهدا شد تا این که در سال ۱۹۰۴ کمیته نوبل نروژ تشکیل شد. پنج عضو این کمیته توسط پارلمان نروژ (استورتینگت) گمارده می‌شوند و انجام امور مقدماتی مربوط به داوری و نیز اهدای جایزه صلح نوبل بر عهده این کمیته است. اعضای این کمیته مستقل هستند و به قانون‌گذاران پاسخگو نمی‌باشند. اعضای دولت نروژ حق عضویت در این کمیته را ندارند.
ماهنامه بورس در هر شماره خود یکی از نوبلیست‌های اقتصادی که موضوع پژوهش آنها مرتبط با بازارهای مالی بوده را به مخاطبان گرامی معرفی کند. منبع این نوشته برگرفته از کتاب «برندگان جایزه نوبل اقتصاد» است.
ویلیام شارپ
William F Sharpe
سال دریافت جایزه: ۱۹۹۰
سال تولد: ۱۹۳۴
تابعیت: آمریکا
دانشگاه: استنفورد
دریافت جایزه به پاس: پیشگامی در زمینه تئوری اقتصاد مالی
تألیفات: علم مدیریت، تئوری اوراق بهادار و بازارهای سرمایه
شرح حال
ویلیام شارپ در شانزدهم ژوئن سال ۱۹۳۴ میلادی در بوستون ماساچوست چشم به جهان گشود. پدر و مادر ویلیام فارغ‌التحصیل رشته ادبیات انگلیسی و علوم بودند. در سال ۱۹۴۰، حوادث جاری جهانی باعث شد ویلیام به همراه والدین خود به تگزاس برود. پدرش که از نیروهای گارد ملی آمریکا بود با شروع جنگ جهانی دوم به کالیفرنیای شمالی و در نهایت به کالیفرنیای جنوبی رفت. ویلیام در سال ۱۹۵۱ پس از اتمام تحصیلات دبیرستان وارد دانشگاه کالیفرنیا شد. هرچند در ابتدا شاخه علوم و رشته پزشکی را برگزیده بود، اما یک سال بعد متوجه شد که باید رشته دیگری را دنبال کند. ازاین‌رو، به دانشکده مدیریت بازرگانی دانشگاه کالیفرنیا واقع در لس‌آنجلس رفت و چون تغییر رشته داده بود، دو واحد درسی حسابداری و اقتصاد را گذراند. هر دو این دروس در طرز تفکر ویلیام تأثیر شگرفی گذاشت. در زمینه اقتصاد، مبحث تئوری اقتصاد خرد را برگزید. در سال ۱۹۵۵ لیسانس اقتصاد گرفت و یک سال بعد در مقطع کارشناسی ارشد همین رشته فارغ‌التحصیل شد. پروفسور فرد وستون از اساتید دانشکده اقتصاد و بازرگانی دانشگاه کالیفرنیا، او را به‌عنوان دستیار پژوهشی خود انتخاب کرد. ویلیام به تبعیت از اساتید خود، درباره هر موضوعی سؤال می‌کرد و همواره در حال پژوهش و یافتن پاسخ سؤالاتش بود. بنابراین، به مؤسسه تحقیقاتی “RAND” رفت، جایی‌که برای پژوهشگران محلی ایده‌آل بود. در همین مؤسسه با برنامه‌نویسی رایانه‌ای نیز آشنا شد. در سال ۱۹۶۱، موفق به اخذ دکترا در رشته اقتصاد از دانشکده مدیریت بازرگانی دانشگاه کالیفرنیا در لس‌آنجلس شد.
دکتر ویلیام شارپ نتایج تحقیقات خود در زمینه اقتصاد را در قالب کتابی تحت عنوان «علم مدیریت» در سال ۱۹۶۳ منتشر کرد. وی تا سال ۱۹۶۸ به تدریس در دانشگاه واشنگتن پرداخت. طی این مدت، دروس مختلفی از جمله اقتصاد خرد، سرمایه‌گذاری، علوم رایانه، آمار و تحقیق در عملیات را تدریس کرد. در سال ۱۹۶۸ و در‌حالی‌که دوران فعالیت در دانشگاه واشنگتن برای دکتر شارپ بسیار سودمند بود، به‌منظور تأسیس دانشکده علوم اجتماعی به دانشگاه کالیفرنیا رفت؛ اما به دلایلی این امر محقق نشد. شارپ در سال ۱۹۶۰ به دانشکده بازرگانی دانشگاه استنفورد دعوت شد. در همین ایام، کتاب جدیدی تحت عنوان «تئوری اوراق بهادار و بازارهای سرمایه» را تکمیل و منتشر کرد. در سال ۱۹۶۳، دانشگاه استنفورد درجه استادی امور مالی را به دکتر شارپ اعطا کرد. بیشتر مطالعات پروفسور شارپ در دهه ۱۹۶۰ در زمینه «تعادل در بازارهای سرمایه» بودند. طی سال‌های ۱۹۶۷-۱۹۶۶ به‌مدت یک سال تحصیلی، در اداره ملی تحقیقات اقتصادی آمریکا به همراه گروهی از اساتید رشته اقتصاد به پژوهش مشغول بود. در سال ۱۹۸۰، به سمت ریاست انجمن امور مالی آمریکا برگزیده شد. طی دو سال خدمت در این انجمن، مقاله‌ای استثنایی در مورد عوامل مؤثر بر درآمدهای بورس نیویورک از محل کارمزدهای خرید و فروش اوراق بهادار تألیف و در سال ۱۹۸۲ منتشر کرد. پروفسور شارپ با بهره‌گیری از دانش خود در زمینه رایانه، مجموعه‌ای متشکل از کتاب، نرم‌افزار و لوح فشرده را با عنوان «ابزارهای تخصیص دارایی» آماده و به بازار عرضه کرد. در سال ۱۹۸۶ با ترک دانشگاه استنفورد، مؤسسه تحقیقاتی شارپ ـ راسل را تأسیس کرد، اما در سال ۱۹۸۹ مجدداً به دانشگاه استنفورد بازگشت و فعالیت‌های تحقیقاتی و مشاوره‌ای خود را پی گرفت. جوایز مختلفی توسط بسیاری از مؤسسات تحقیقاتی به پروفسور شارپ اهدا شده است که از جمله مهم‌ترین آنها، جایزه انجمن دانشکده‌های بازرگانی آمریکا است. همچنین، بنیاد نوبل در سال ۱۹۹۰ میلادی پروفسور شارپ را به اتفاق دکتر مارکوویتز و دکتر میلر به‌عنوان برگزیدگان جایزه اقتصاد معرفی و جایزه خود را در این رشته به آنها اهدا کرد.
