شرکت‌ها برای خرید سهام می‌توانند اوراق منتشر کنند
رئیس اداره نظارت بر انتشار و ثبت اوراق بهادار بدهی سازمان بورس و اوراق بهادار توضیح داد
شرکت‌ها برای خرید سهام می‌توانند اوراق منتشر کنند
۱۳ اردیبهشت‌ماه
سازمان بورس و اوراق بهادار با ارائه ابزار جدید (اوراق مرابحه سهام)، علاوه بر تسهیل‌گری در رفع نیاز شرکت‌ها، موجب تحریک طرف تقاضا در بازار سرمایه می‌شود، چراکه با به‌کارگیری این ابزار، نقدینگی به‌طور مستقیم به بازار سرمایه تزریق خواهد شد و همین امر منجر به توسعه بازار سهام می‌شود.
مرتضی چشان، رئیس اداره نظارت بر انتشار و ثبت اوراق بهادار بدهی سازمان بورس در گفتگو با خبرنگار پایگاه خبری بازار سرمایه ایران (سنا) با اشاره به راه‌اندازی اوراق مرابحه سهام برای نخستین بار، اظهار کرد: اوراق مالی اسلامی نوعی ابزار به‌حساب می‌آید که می‌تواند برای پیشبرد و توسعه بازار سرمایه مؤثر واقع شود. چشان ادامه داد: بسیاری از شرکت‌ها همانند شرکت‌های سرمایه‌گذاری، تولیدی، صنعتی، هلدینگ و … جهت خرید سهام از بازار سرمایه، نیازمند تأمین مالی بوده و دسترسی به منابع مالی از طریق ابزارهای تخصصی و زودبازده، جزو نیازهای آنها محسوب می‌شود.
چشان ضمن اشاره به اهمیت تکمیل ابزارهای تخصصی جهت رفع نیازمندی‌های بازار سرمایه، بیان کرد: با اوراق مرابحه سهام، می‌توان سهام را به‌عنوان یک دارایی و به‌طور اقساطی خریداری کرد؛ به‌عبارتی با اضافه شدن سهام در دستورالعمل انتشار اوراق مرابحه، شرکت‌ها از این پس می‌توانند جهت خرید سهام، اوراق مرابحه منتشر کنند.
رئیس اداره نظارت بر انتشار و ثبت اوراق بهادار بدهی سازمان بورس، مطرح کرد: تاکنون ابزار تخصصی برای خرید سهام از بازار وجود نداشته است و ابزارهای موجود، ابزارهای غیرمستقیمی همچون اوراق اجاره و خرید دِین و … بوده است. در روش‌های پیشین، متقاضی تأمین مالی جهت خرید سهام از بازار، می‌بایست دارایی واجدشرایطی از جمله زمین، ساختمان، سهام و سایر دارایی‌های اجاره‌پذیر را در اختیار و در تملک خود داشته و پس از طی فرآیند ارزشگذاری توسط کارشناسان رسمی و صدور مجوز انتشار اوراق، دارایی مذکور را در دفترخانه اسناد رسمی و یا از طریق سیستم معاملات، به نهاد واسط فروخته و پس از آن، منابع در اختیار متقاضی جهت مقاصد مختلف از جمله خرید سهام از بازار سرمایه قرار می‌گرفت.
وی با اشاره به الزامات شیوه‌های گذشته تأمین مالی، افزود: در فرآیند یادشده، شرکت‌ها باید معادل مبلغی که قصد خرید سهام از بازار سرمایه را دارند، دارایی واجدشرایط در تملک و اختیار خود داشته باشند که آن را مبنای انتشار اوراق اجاره قرار دهند و همچنین جهت تبدیل دارایی مذکور به اوراق بدهی، دارایی مبنا را توسط هیئت ۳ نفره از کارشناسان معرفی‌شده توسط کانون کارشناسان رسمی دادگستری و یا قوه قضاییه، ارزشگذاری کرده و پس از آن دارایی مبنا را به نهاد واسط بفروشند.
چشان اضافه کرد: انجام امور مربوط به ارزشگذاری و نقل‌وانتقال دارایی، مستلزم صرف هزینه‌های مربوطه از جمله صرف زمان و هزینه ارزشگذاری توسط کارشناسان رسمی بوده، علاوه بر این در فرآیند مذکور شرکت‌ها متحمل هزینه نقل‌وانتقال دارایی مبنا در زمان انتشار اولیه اوراق به نهاد واسط و در زمان سررسید اوراق از نهاد واسط به خود، می‌شدند.
وی با تأکید بر مزایای مهم اوراق مرابحه سهام نسبت به سایر ابزارها، مطرح کرد: با عنایت به اینکه در ابزار جدید، پس از صدور مجوز انتشار اوراق مرابحه سهام و انجام تأمین مالی، متقاضی می‌تواند سهام را به قیمت بازار از بورس یا فرابورس و به نام خود خریداری کند و سهام خریداری‌شده به مالکیت نهاد واسط منتقل نمی‌‌شود، لذا عدم نیاز به تملک و در اختیار داشتن دارایی مبنا از قبل جهت انتشار اوراق، عدم نیاز به ارزشگذاری توسط هیئت کارشناسان رسمی دادگستری و کاهش زمان تأمین مالی و هزینه‌های انتشار، از جمله مزایای اوراق مذکور است.
رئیس اداره نظارت بر انتشار و ثبت اوراق بهادار بدهی سازمان بورس، تشریح کرد: در اوراق مرابحه سهام، سهام خریداری‌شده از طریق انتشار این اوراق، در تملک متقاضی تأمین مالی قرار میگیرد، بنابراین کلیه حقوق و منافع سهام از جمله حق رأی در مجامع و سود سهام، مشابه سایر سهامی که شرکت به‌صورت نقدی و با استفاده از منابع داخلی خود خریداری کرده است، به آن تعلق میگیرد.
وی ابراز کرد: در گذشته و پیش از راه‌اندازی این ابزار جدید، بسیاری از شرکت‌ها که دارایی آنها در وثیقه بانک‌ها بود و یا دارایی چندانی برای مبنا قرار گرفتن در فرآیند تأمین مالی در اختیار نداشتند (به‌طور مثال، شرکت‌هایی که فعالیت مالی دارند و از دارایی فیزیکی کافی برخوردار نیستند)، با مشکل تأمین مالی جهت خرید سهام مواجه بودند، اما اکنون شرکت‌هایی با این ویژگی نیز می‌توانند به‌راحتی جهت تأمین مالی با هدف خرید سهام، از اوراق مرابحه سهام استفاده کنند.
چشان با بیان اینکه فرآیند انتشار اوراق مرابحه سهام به این شکل است که پس از انتشار اوراق، نقدینگی به شرکت و از شرکت نیز به بازار سرمایه جهت خرید سهام تزریق می‌شود، گفت: سازمان بورس با ارائه این ابزار جدید، علاوه بر تسهیل‌گری در رفع نیاز شرکت‌ها، موجب تحریک طرف تقاضا در بازار سرمایه می‌شود، چراکه با به‌کارگیری این ابزار، نقدینگی به‌طور مستقیم به بازار سرمایه تزریق خواهد شد و همین امر منجر به توسعه بازار سهام می‌شود. بنابراین، ابزار مذکور می‌تواند بخشی از نقدینگی را که توسط خریداران واحدهای سرمایه‌گذاری به صندوق‌ها تزریق شده است، در ریل صحیحی قرار داده و منابع را به‌درستی به سمت بازار سهام هدایت کند.
