بررسی ظرفیت تأمین مالی از طریق بازار بدهی در فضای بحران کرونا

یکی از راه‌های مهم تأمین مالی یا پوشش کسری بودجه دولت، استفاده از ظرفیت بازار بدهی هست. بازار بدهی علاوه بر اینکه می‌تواند در تأمین منابع به دولت کمک نماید، می‌تواند به‌عنوان یک ابزار پولی، در کنترل تورم نیز مؤثر واقع شود. طی سال ۱۳۹۹ که ویروس کرونا در ایران شایع شد، مراودات تجاری کاهش یافت و مشکلات درآمدی (از ناحیه درآمدهای ارزی) تشدید شد. ازاین‌رو، کاهش درآمدهای ناشی از صادرات غیرنفتی، به کاهش درآمدهای نفتی و کسری بودجه ساختاری که طی سال‌های اخیر رخ داده بود اضافه شد. بنابراین نیاز به استفاده از یک ابزار مطمئن و جدید برای تأمین مالی بودجه که استفاده از بازار بدهی بود، بیش‌ازپیش مدنظر سیاست‌گذاران اقتصادی قرار گرفت. به همین دلیل در این تحقیق توصیفی، تغییرات حجم اوراق در بازار بدهی از سال‌های ۱۳۹۷ تا ۱۳۹۹ بررسی شده و وضعیت این بازار در سال ۱۴۰۰ بر اساس لایحه بودجه مورد واکاوی قرار گرفته است. علاوه بر آن، برای بررسی تحقق‌پذیری اعداد هدف‌گذاری شده، ارزش اوراق بدهی در بورس و فرابورس در سال ۱۳۹۹ رصد شده است. در کنار مزایای تعمیق بازار بدهی، مخاطرات آن نیز بررسی شده است، چراکه استفاده از ابزار اوراق بدهی برای افزایش هزینه‌های دولتی عموماً ناپایدار است و لازم است حد بهینه‌ای برای آن تعیین شود. ازاین‌رو در تحقیق پیش رو، به بررسی مخاطرات تعمیق بازار بدهی در سال ۱۴۰۰ نیز پرداخته‌ایم.

برای مطالعه متن کامل به ماهنامه بورس ویژه اسفندماه ۱۳۹۹ و فروردین‌ماه ۱۴۰۰ شماره ۱۸۹-۱۸۸ مراجعه نمایید.