بررسی ابزارهای افزایش بازدهی برای تأمین مالی در بازارهای سرمایه

مقدمه
راه‌اندازی ابزارهای مالی جدید در بازارهای سرمایه می‌تواند شرکت‌ها و نهادهای مالی را ترغیب کند تا برای تأمین منابع مالی خود از بازارهای سرمایه بهره برده و با انتشار ابزارهای مالی مناسب در بازارهای سرمایه، منابع مالی لازم را از مردم جمع‌آوری کنند. از طرفی راه‌اندازی این ابزارها می‌تواند فرصت‌های سرمایه‌گذاری جدیدی را در اختیار سرمایه‌گذاران نیز قرار دهد، بنابراین افزایش جذابیت بازارهای سرمایه می‌تواند مقدمات حضور سرمایه‌گذاران و نهادهای مالی بیشتر به این بازارها را ایجاد کند که این امر منجر به ورود سرمایه‌های جدید به بازارهای سرمایه می‌شود. ابزارهای مالی مختلفی در بازارهای سرمایه قابل معامله هستند که از لحاظ هدف انتشار و درجه ریسک‌پذیری با هم متفاوت هستند. از جمله ابزارهای نوین مالی که امکان معامله آن در بورس‌های اوراق بهادار و حتی بازارهای خارج از بورس وجود دارد، ابزارهای افزایش بازدهی۱ هستند که توسط یک نهاد ثالث (به‌عنوان‌مثال بانک‌ها و نهادهای مالی معتبر) منتشر شده و معمولاً به‌منظور تأمین مالی مورد استفاده قرار می‌گیرند. ابزارهای افزایش بازدهی جزو ابزارهای مالی مشتقه بوده و همچون قراردادهای آتی و اختیار معامله، مبتنی بر یک دارایی پایه از جمله سهام، سبد سهام و شاخص سهام منتشر می‌شوند اما دارای تفاوت‌های چشمگیری با آن‌ها نیز هستند.

۱- ساختار و انواع ابزارهای افزایش بازدهی در بازارهای اوراق بهادار
راه‌اندازی ابزارهای مالی جدید با استفاده از ترکیب ویژگی‌های اوراق بدهی، سهام و اوراق مشتقه در دو دهه‌ی گذشته، رشد قابل‌توجهی داشته‌اند، به‌طوری‌که ترکیب چندین ابزار مالی مجزا در یک ابزار جدید می‌تواند منجر به کاهش هزینه‌های معاملاتی شود. همچنین طراحی ابزارهای مالی جدید در بازارهای سرمایه مطابق با اهداف و نیازهای سرمایه‌گذاران، شرکت‌ها و نهادهای مالی می‌تواند منجر به افزایش جذابیت این بازارها شده و راه را برای ورود سرمایه‌های جدید به بازارهای سرمایه فراهم کند. از جمله ابزارهای نوین مالی که در بسیاری از بورس‌های اوراق بهادار و بازارهای خارج از بورس مورد معامله قرار می‌گیرند محصولات ساختاریافته هستند. محصولات ساختاریافته، نوعی از ابزارهای سرمایه‌گذاری هستند که حداقل یک اوراق مشتقه را با یک دارایی سنتی مثل سهام یا اوراق بهادار با درآمد ثابت ترکیب می‌کنند، این ابزارها توسط یک نهاد ثالث مانند بانک‌ها و نهادهای مالی معتبر و معمولاً به‌منظور تأمین مالی مورد استفاده قرار می‌گیرند. محصولات ساختاریافته همچون ابزارهای مشتقه، مبتنی بر یک دارایی پایه همچون سهام، شاخص سهام، سبد سهام، نرخ بهره، ارز و کالاهای مختلف منتشر می‌شوند و بازده‌ آن‌ها به بازده دارایی پایه وابسته است.

برای مطالعه متن کامل به ماهنامه بورس ویژه تیرماه ۱۴۰۰ شماره ۱۹۲ مراجعه نمایید.