شکل‌گیری جامعه‌ای آگاه به دانش و فرهنگ مالی با تدریس مفاهیم اقتصادی در مقاطع تحصیلی
عضو هیئت مدیره بورس اوراق بهادار تهران مطرح کرد
شکل‌گیری جامعه‌ای آگاه به دانش و فرهنگ مالی با تدریس مفاهیم اقتصادی در مقاطع تحصیلی
۷ تیر
عضو هیئت مدیره بورس اوراق بهادار تهران پیشنهاد داد: گنجاندن مفاهیم مالی، ریسک و بازدهی و مدیریت ثروت در کتب درسی تمام مقاطع تحصیلی، می‌تواند نویدبخش شکل‌گیری نسلی نو و جامعه‌ای آگاه به دانش و فرهنگ مالی و به تبع آن، اقتصادی پایدار و بورسی باثبات در آینده کشور باشد.
به گزارش روابط عمومی و امور بین‌الملل بورس اوراق بهادار تهران، حسین بوستانی عضو هیئت مدیره بورس تهران فرهنگ‌سازی را از ضرورت‌های اولیه برای استفاده صحیح از هر پدیده یا تکنولوژی در جامعه عنوان کرد و گفت: متولیان ارائه ابزار یا خدمات جدید معمولاً با بسترسازی مناسب از طریق ارائه آموزش به جامعه هدف تلاش می‌کنند ضمن آموزش کارکردهای صحیح موضوع ارائه‌شده به افزایش کارایی هدف‌گذاری‌شده برای آن خدمت دست یافته و آثار سوء ناشی از استفاده نادرست از آن را به حداقل برسانند.
عضو هیئت مدیره بورس تهران گفت: اگر یک فرد دارای دانش مالی کافی نباشد، اما از فرهنگ سرمایه‌گذاری بهره‌مند باشد، می‌داند که ورود مستقیمش به یک بازار تخصصی و پیچیده ریسک او را بالا خواهد برد و با رویکردی صحیح، مدیریت منابع خود در بورس را با روش‌های غیر‌مستقیم به افراد خبره واگذار می‌کند.
وی به سابقه تأسیس بورس تهران اشاره کرد و اظهار داشت: بورس اوراق بهادار به‌عنوان ملموس‌ترین رکن بازار سرمایه بیش از ۵۰ سال است که در نظام اقتصادی کشور تعریف و تأسیس شده و علی‌رغم چند سال فطرت ناشی از پیروزی انقلاب و شرایط جنگ تحمیلی، از دهه ۷۰ به‌طور جدی‌تری به حیات خود ادامه داده و چندین سیکل دامنه‌دار رشد و ریزش تاریخی را به ثبت رسانده است. با این حال، تعداد مشخص و نسبتاً کمی از سرمایه‌گذاران حقیقی و حقوقی همه این فراز و فرودها را در اکثر این سال‌ها تجربه کرده و پشت سر گذاشته‌اند.
وی تصریح کرد: شاید مهم‌ترین دلیل محدودیت حضور سرمایه‌گذاران حقیقی و حقوقی جدید و مشارکت کم سرمایه‌های کلان بخش خصوصی در بورس طی سال‌های گذشته را بتوان در پیچیدگی‌های ذاتی این بازار تخصصی و عدم شناخت آحاد جامعه از این بازار و فرصت‌های موجود در آن دانست.
بوستانی افزود: با این حال، در سال‌های اخیر شاهد رشد تدریجی ورود سرمایه‌های جدید به بورس بوده‌ایم که اوج آن به ورود کم‌سابقه بخشی از سرمایه‌های سرگردان موجود در اقتصاد کشور طی سال‌های ۱۳۹۸ و ۱۳۹۹ به بورس بر‌می‌گردد. در این بازه زمانی، حجم و ارزش معاملات سرمایه‌گذاران تازه‌وارد به بورس به‌طور معنی‌داری از معاملات سرمایه‌گذاران قدیمی و سهامداران حقوقی پیشی گرفت و تجمیع سرمایه‌های خرد میلیون‌ها سهامدار جدید به‌عنوان یک عامل پرقدرت در بازار نمود یافت.عضو هیئت مدیره بورس تهران یکی از عوامل زیان در بازار سرمایه را عدم آگاهی کافی دانش مالی ذکر و خاطرنشان کرد: ازآنجا‌که این ورود بی‌سابقه سرمایه به بورس بر بستر مناسبی از دانش و فرهنگ مالی استوار نبود، شاهد حرکات هیجانی و بیش‌واکنشی دامنه‌دار در هر دو مقطع رشد و ریزش شاخص و ورود بخشی از منابع به سمت گزینه‌های پر‌خطر و حتی فاقد ارزندگی بودیم که در نهایت این فرصت تاریخی برای توسعه بازار سرمایه به تهدیدی برای آسیب رساندن به سرمایه و اعتماد سهامداران خرد بدل گردید. همچنین، در این بازه زمانی و به‌واسطه عدم وجود دانش مالی و اشراف به مبانی بنیادین حاکم بر بازار سرمایه، این تلقی اشتباه برای برخی سهامداران جدید‌الورود ایجاد شد که بازدهی در این بازار از نوع کوتاه‌مدت و به‌طور پیوسته روزانه چند درصد است.
بوستانی گسترش سواد مالی در جامعه را سبب افزایش سطح رفاه عمومی مردم عنوان کرد و گفت: امروزه در جوامع توسعه‌یافته، دانش مالی به‌عنوان بخشی از سواد عمومی و به مثابه ابزاری برای مدیریت بهینه ثروت مورد استفاده بخش بزرگی از جامعه قرار گرفته و به بهبود بنیه مالی و افزایش سطح رفاه مردم کمک می‌کند. چنانچه سطح دانش مالی در بین افراد جامعه در سطح بالایی قرار داشته باشد، این مطلب برای مردم روشن خواهد بود که بازار سرمایه و بورس بازاری پر‌سود اما همراه با ریسک است.
وی در ادامه به مدیریت منابع مالی با روش‌های غیر‌مستقیم در بورس اشاره کرد و افزود: فرد دارای دانش مالی می‌داند که برای مدیریت ریسک در بازار سرمایه و رسیدن به بازدهی مطمئن‌تر باید از تکنیک‌های ارزش‌گذاری و ابزارها و روش‌های مرتبط با کاهش ریسک استفاده کند. همچنین، این نکته مورد توجه او قرار دارد که انتفاع واقعی ناشی از حضور در بازار سرمایه معمولاً در بازه‌های زمانی بلند‌مدت حاصل می‌شود و نوسانات گاهاً سریع و مقطعی نباید موجب هیجان‌زدگی یا نگرانی بیش از حد او شود. نهایتاً حتی اگر یک فرد بدون داشتن دانش مالی کافی، از فرهنگ سرمایه‌گذاری بهره‌مند باشد، می‌داند که ورود مستقیمش به یک بازار تخصصی و پیچیده ریسک او را بالا خواهد برد و با رویکردی صحیح، مدیریت منابع خود در بورس را با روش‌های غیر‌مستقیم به افراد خبره واگذار می‌کند.
بوستانی بر تأثیر ارتقای دانش مالی عموم مردم بر توسعه اقتصادی تأکید و تصریح کرد: فلسفه و کارکرد تمام سیستم‌های آموزشی در دنیا بر افزایش دانش و بینش جامعه برای ایجاد آینده‌ای بهتر و مردمی سعادتمندتر تمرکز دارد. آموزش و بهبود سواد و فرهنگ مالی نیز با تمرکز بر بُعد اقتصادی زندگی افراد، ضمن کمک به شناسایی صحیح نیازها و امکانات مالی، شرایط مدیریت بهتر دارایی و در نتیجه افزایش سطح رفاه عمومی جامعه و در کنار آن توسعه اقتصادی کشور را فراهم می‌کند. عضو هیئت مدیره بورس تهران در پایان ضمن ارائه راهکار ارتقای دانش مالی جامعه و پیشنهاد به وزارت آموزش و پرورش، اظهار داشت: رایزنی و تعامل با وزارت آموزش و پرورش و وزارت علوم برای گنجاندن مفاهیم مالی، ریسک و بازدهی و مدیریت ثروت در کتب درسی تمام مقاطع تحصیلی و هماهنگی با هر ارگان مؤثر در این زمینه از جمله رسانه‌های صوتی، نوشتاری و تصویری ضمن ایجاد آشنایی اولیه مخاطبان با کارکرد و ارکان بازارهای پولی و مالی، می‌تواند در یک افق میان‌مدت نویدبخش شکل‌گیری نسلی نو و جامعه‌ای آگاه به دانش و فرهنگ مالی و به تبع آن، اقتصادی پایدار و بورسی باثبات و بالنده در آینده کشور عزیزمان باشد.
