چشم‌انداز سهام شستا در بورس اوراق بهادار تهران
در گفتگوی اختصاصی با مدیرعامل تأمین سرمایه امین بررسی شد
چشم‌انداز سهام شستا در بورس اوراق بهادار تهران
تأمین سرمایه امین در مسیر ورود به بورس تهران
شرکت سرمایه‌گذاری تأمین اجتماعی (شستا) پس از طی یک سال آماده‌سازی و اصلاح ساختار مالی و سبد سرمایه‌گذاری‌ها و نیز فراهم آوردن الزامات بازار سرمایه، در فروردین‌ماه سال ۱۳۹۹ در بورس اوراق بهادار تهران عرضه شد.
آن‌طور که گفته می‌شود از اردیبهشت‌ماه سال ۱۳۹۸ بیش از ده هزار نفر ساعت بر روی آماده‌سازی مستندات، برگزاری جلسات هماهنگی هیئت‌های پذیرش، تهیه امیدنامه جامع و برنامه کسب‌وکار و غیره برای به سرانجام رسیدن این عرضه که به‌عنوان بزرگ‌ترین عرضه اولیه تاریخ بورس ایران شناخته می‌شود صرف شده است.
با توجه به اینکه شرکت تأمین سرمایه امین، مشاور عرضه این سهام بوده و به‌زودی عرضه سهام این شرکت نیز در بورس تهران پیگیری خواهد شد، با هدف بررسی بیشتر عرضه سهام شستا و پیش‌بینی وضعیت سهام این شرکت و همچنین برنامه‌های آتی تأمین سرمایه امین با سلمان خادم المله مدیرعامل این شرکت گفتگو کرده‌ایم که در ادامه می‌خوانید:
لطفا ابتدا مختصری از تاریخچه فعالیت و مهم‌ترین دستاوردهای مجموعه تأمین سرمایه امین را در طول مدت فعالیتش بیان کنید.
تأمین سرمایه امین (سهامی خاص) به‌عنوان اولین تأمین سرمایه کشور در صنعت بانکداری سرمایه‌گذاری ایران در تاریخ ۱۲ شهریورماه ۱۳۸۶، مجوز تأسیس خود را از شورای عالی بورس و اوراق بهادار دریافت کرد و در تاریخ ۱۶ دی‌ماه ۱۳۸۶، با شماره ثبت ۳۱۵۰۸۳ نزد اداره کل ثبت شرکت‌ها و مالکیت صنعتی در تهران به ثبت رسید. در تاریخ ۲۸ فروردین‌ماه ۱۳۸۷ نیز مجوز فعالیت شرکت به شماره ۱۰۵۸۸ از سوی سازمان بورس و اوراق بهادار صادر شد. این شرکت همچنین دارای مجوزهای مشاور عرضه، مشاور پذیرش و پردازش اطلاعات مالی است.
تأمین سرمایه امین با فعالیت در حوزه انتشار اوراق بدهی و سرمایه‌ای در بازار سرمایه ایران نقش انکارناپذیری را در تأمین مالی کلان پروژه‌های کشور چه در سطح ملی و چه در سطح شرکتی ایفا کرده است. هم‌اکنون مجموع اوراق تحت بازارگردانی این شرکت بالغ‌بر ۴۲ هزار میلیارد ریال است و مجموع منابع تحت مدیریت شرکت در صندوق‌های سرمایه‌گذاری نیز بالغ‌بر ۵۰ هزار میلیارد ریال است. این شرکت از پیشگامان عرصه ارزش‌گذاری و ارائه خدمات مشاوره مالی در حوزه بازار سرمایه بوده است و در این خصوص افتخارات زیادی را به ثبت رسانده است.
این شرکت همان‌طور که می‌دانید عرضه سهام شستا در بورس که بزرگ‌ترین عرضه تاریخ بورس ایران به شمار می‌رود را در کارنامه خود دارد.
ترکیب سهامداری تأمین سرمایه امین به چه صورت است؟
در حال حاضر «سرمایه‌گذاری صبا تأمین»۲۸/۶ درصد، «صندوق بازنشستگی کشوری» و «صندوق بیمه اجتماعی روستاییان و عشایر» هرکدام ۱۴/۳ درصد، «گروه مدیریت سرمایه‌گذاری امید» ۱۴/۲۵ درصد، «گروه مالی ملت» ۱۰ درصد، «سرمایه‌گذاری تدبیر»۹/۳ درصد و «سرمایه‌گذاری پویا» ۵ درصد سهام و «بهساز مشارکت‌های ملت» ۴/۲۵ درصد از سهام تأمین سرمایه امین را در اختیار دارد.
آیا برنامه‌ای برای افزایش سرمایه دارید؟
افزایش سرمایه شرکت از ۳,۵۰۰ میلیارد ریال به ۸,۰۰۰ میلیارد ریال در جریان است.
مهم‌ترین برنامه‌ها و هدف‌گذاری‌های مجموعه تأمین سرمایه امین برای سال ۹۹ شامل چه مواردی هستند؟
تأمین سرمایه امین در تلاش است تا مجموع دارایی‌های تحت مدیریت صندوق‌های سرمایه‌گذاری را تا سقف ۱۵۰ هزار میلیارد ریال طی دو سال افزایش دهد.
همچنین هدف‌گذاری شرکت این است که کسب رتبه نخست در بین شرکت‌های تأمین سرمایه از حیث مجموع دارایی تحت مدیریت را طی سه سال به دست آورد. همچنین طی یک بازه یک تا ۳ سال، ترکیب صندوق‌های سرمایه‌گذاری تحت مدیریت از طریق ظرفیت صندوق پروژه، کالایی، بازارگردانی و صندوق سرمایه‌گذاری خصوصی متنوع خواهد شد. همچنین ترکیب دارایی‌های موجود در صندوق‌های سرمایه‌گذاری نیز طی یک سال متنوع خواهد شد.
یکی دیگر از استراتژی‌های تأمین سرمایه امین ارتقای سهم شرکت از محل درآمد حاصل از کارمزد مدیریت صندوق‌های سرمایه‌گذاری است که این پروژه برای یک سال آینده پیش‌بینی شده است.
در حوزه بازارگردانی، قصد داریم تا طی یک سال آینده حجم بازارگردانی را به ۸۰ هزار میلیارد ریال افزایش داده و علاوه بر آن در مورد تمامی اوراق تحت بازارگردانی شرکت، معاملات الگوریتمی را اجرا کنیم. ضمن اینکه بازارگردانی اختصاصی سهام را طی یک سال محقق خواهیم کرد.
در حوزه هزینه‌های مربوط به بازارگردانی نیز شرکت به‌گونه‌ای برنامه‌ریزی کرده که بهای تمام‌شده عملیات بازارگردانی را ۲۰ الی ۳۰ درصد کاهش داده و حاشیه سود عملیات را نیز به ۵۰ درصد افزایش دهد.
از دیگر اقدامات شرکت می‌توان به افزایش ظرفیت عملیاتی با توجه به نسبت کفایت سرمایه اشاره کرد ضمن اینکه استفاده بهینه از دارایی‌ها و مولدسازی آن‌ها به‌منظور افزایش نسبت درآمد عملیاتی به سرمایه و کاهش سهم درآمد سرمایه‌گذاری از ترکیب درآمدی تأمین سرمایه امین، از دیگر برنامه‌های شرکت است که طی یک تا سه سال آینده پیگیری خواهد شد.
یکی از استراتژی‌های مهم تأمین سرمایه امین، کاهش وابستگی درآمد آن به شرکت‌های گروه است که قصد دارد از طریق تمرکز بیشتر بر روی صنایع بزرگ به این هدف برسد.
علاوه بر این، با توجه به نام‌گذاری سال ۱۳۹۹ توسط مقام معظم رهبری به «جهش تولید»، شرکت در راستای این هدف، طی یک سال آینده بر تأمین مالی پروژه‌های در دست اجرا در زیرمجموعه‌های وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی متمرکز خواهد شد.
در حوزه مشتریان نیز یکی از استراتژی‌های شرکت، کاهش وابستگی به مشتریان خاص و افزایش تنوع به لحاظ اندازه و تعداد در پرتفوی مشتریان کارگزاری است، همچنین برنامه شرکت بر کاهش تخفیف اعطایی و افزایش سهم کارمزد معاملات الکترونیک در ترکیب درآمدی کارگزاری متمرکز شده است ضمن اینکه افزایش سهم مشتریان حقیقی از کل مشتریان کارگزاری نیز از دیگر برنامه‌های شرکت است.
نقاط قوت تأمین سرمایه امین را نسبت به سایر رقبا در چه می‌دانید؟
ساختار سهامداری امین با حضور سهامداران پرتوانی نظیر صندوق بازنشستگی کشوری، ستاد اجرایی فرمان حضرت امام، شرکت سرمایه‌گذاری تأمین اجتماعی، بانک ملت، سرمایه‌گذاری امید و صندوق بیمه اجتماعی روستاییان و عشایر یکی از نقاط قوت آن محسوب می‌شود.
همچنین قدمت و سابقه دوازده‌ساله تأمین سرمایه امین در ارائه خدمات مالی و سرمایه‌گذاری، حسن شهرت شرکت و استفاده از ساختارهای عملیاتی هوشمند و کادر اجرایی جوان و متخصص از دیگر ویژگی‌های آن است.
دلایل و انگیزه‌های شرکت شما برای پذیرش در بورس چه بوده است؟
حضور در بورس به توسعه شفافیت کمک کرده و موجب به‌روز رسانی ارزش واقعی شرکت می‌شود. کسب وجهه و اعتبار عمومی، سهولت در تأمین مالی از طریق انتشار سهام جدید، افزایش نقدشوندگی سهام شرکت، بهره‌مندی از معافیت‌های مالیاتی و پیگیری سیاست‌های سهامداران عمده در موضوع ورود شرکت‌های گروه به بورس از دیگر دلایل و انگیزه‌های پذیرش در بورس است.
در حال حاضر پذیرش شرکت شما در بورس در چه مرحله‌ای قرار دارد؟
پذیرش شرکت در بورس در مرحله طرح موضوع در هیئت پذیرش سازمان بورس قرار دارد که در صورت تأیید، فرایند آماده‌سازی جهت عرضه آغاز خواهد شد.
آیا زمان مشخصی برای عرضه سهام شرکت متصور هستید؟
پیش‌بینی می‌شود تا پایان بهار ۱۳۹۹ عرضه انجام شود.
چه میزان از سهام این شرکت و در چند مرحله عرضه خواهد شد؟
۱۰ درصد سهام به عموم عرضه خواهد شد و ۲ درصد سهمیه صندوق‌های سرمایه‌گذاری خواهد بود.
پیش‌بینی شما از میزان استقبال بازار از این سهم چیست؟
با توجه به شفاف بودن شرکت و روند رو به رشد بخش مالی اقتصاد و توسعه بازار سرمایه و ابزارها و نهادهای موضوع فعالیت تامین سرمایه امین، پیش‌بینی می‌شود استقبال بسیار خوبی از سهام امین به عمل آید.
نقاط مثبت این سهم و ریسک‌های آن که نیاز است سهامداران بازار از آن‌ها اطلاع داشته باشند چیست؟
فعالیت شفاف، درآمدهای پایدار مبتنی بر کارمزد، توسعه بازارپایگی در فعالیت‌های مالی و اقتصادی و پررنگ‌تر شدن نقش شرکت‌های تأمین سرمایه در سال‌های آتی، افزایش روزافزون نیاز به تأمین مالی و تقاضای فزاینده برای انتشار اوراق و افزایش منابع شرکت در صندوق‌های سرمایه‌گذاری تحت مدیریت از نقاط مثبت شرکت است؛ اما ازجمله ریسک‌های آن می‌توان به ریسک نوسان نرخ بهره و ریسک تورم اشاره کرد.
چشم‌انداز صنعتی که در آن فعالیت دارید را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
هم‌اکنون در حال گذار از بانک‌پایگی به بازارپایگی در اقتصاد هستیم. با توسعه بازارپایگی، همچنین ورود شرکت‌ها و هلدینگ‌های بزرگ به بورس و افزایش فزاینده نیازهای تأمین مالی، نقش و رسالت شرکت‌های تأمین سرمایه را بیش‌ازپیش پررنگ خواهد ساخت.
پیشنهادات شما در حوزه وضعیت صنعتی که در آن فعال هستید چیست؟
به نظر می‌رسد تشکیل سندیکای رسمی شرکت‌های تأمین سرمایه برای پیگیری مطالبات و هماهنگی درون‌گروهی می‌تواند بسیار مفید باشد ضمن آنکه لازم است شرایطی فراهم شود که قوانین و مقررات در حوزه انتشار اوراق بدهی و سرمایه‌ای در راستای بهبود فضای کسب‌وکار تسهیل شود.
میزان تعامل و همکاری بورس را چگونه ارزیابی می‌کنید؟ و آیا پیشنهاد و انتقادی در این زمینه به بورس دارید؟
شرکت بورس در طول سالیان گذشته همواره تعامل بسیار مناسبی با شرکت تامین سرمایه امین در مسیر پذیرش و صندوق شرکت‌های جدید و نیز صدور مجوز انتشار اوراق بدهی و سرمایه‌ای با تأمین سرمایه امین داشته است. صندوق‌های امین با حجمی بالغ‌بر ۲۱ هزار میلیارد ریال در بورس گشایش یافته است و با استقبال بی‌نظیر سرمایه‌گذاران روبه‌رو شده است و به‌زودی حجم آن‌ها به ۵۰ هزار میلیارد ریال افزایش خواهد یافت.
آیا برنامه‌ای برای استفاده از ابزار بدهی بورسی جهت تأمین مالی پروژه‌های خود در آینده دارید؟
با توجه به شرایط بازار و فرصت‌های احتمالی سرمایه‌گذاری بر مبنای اساسنامه شرکت این احتمال وجود دارد که اوراق بهادارسازی دارایی‌های ثابت در دستور کار قرار گیرد.
لطفاً مختصری از فرایند پذیرش سهام شستا را در بورس تهران از زمان اقدام به پذیرش آن تا عرضه بیان کنید.
فرایند پذیرش شرکت سرمایه‌گذاری تأمین اجتماعی از اردیبهشت‌ماه سال ۱۳۹۸ آغاز شد. در این بین، بیش از ده‌ها هزار نفر ساعت کار کارشناسی، جلسات متعدد، چندین جلسه پیش پذیرش و جلسه هیئت پذیرش برگزار شد تا این شرکت ازلحاظ مقررات و ضوابط مربوط به پذیرش و نیز ساختار مالی و سبد سرمایه‌گذاری‌ها به شرایط موردنظر بورس برسد. دراین‌بین اصلاح سبد سرمایه و در رأس آن خروج بانک رفاه کارگران از مجموعه شستا و جایگزین کردن سایر سهام و شرکت‌های اقتصادی ازجمله اقدامات مهم و ضروری بوده است.
دلایل و انگیزه‌های پذیرش شستا در بورس چه بوده است؟ و عرضه آن چه تأثیری بر روند بورس در سال ۹۹ خواهد داشت؟
بر اساس سیاست‌های اعلام‌شده توسط ریاست جمهوری و نقل‌قول‌های رئیس‌جمهور از مقام معظم رهبری مبنی بر تأکید صددرصدی ایشان بر عرضه سهام شستا به عموم، پذیرش سهام این شرکت و عرضه آن در بورس اوراق بهادار تهران آثار و برکات بسیاری خواهد داشت و زمینه را برای ادامه سیاست مؤثر خروج از بنگاه‌داری نهادهای عمومی به نحو احسن فراهم خواهد کرد. شرکت سرمایه‌گذاری تأمین اجتماعی یکی از نهادهای مالی و بنگاه‌های اقتصادی بسیار مهم کشور است که ذخیره‌ای برای سرمایه‌های بیش از ۴۰ میلیون کارگر تحت پوشش تأمین اجتماعی محسوب می‌شود؛ بنابراین با توجه به این میزان از پیوند آن با منافع عمومی در کشور، نظارت بر عملکرد، شفافیت و اطمینان از انجام امور سرمایه‌گذاری و هلدینگ‌داری در آن از اهمیت بالایی برخوردار است.
شرکت سرمایه‌گذاری تأمین اجتماعی به‌عنوان بزرگ‌ترین هلدینگ چند رشته‌ای، با توجه به همین سیاست ابلاغ شده توسط ارکان مهم کشور و نیز پیروی اهداف مهم ذکر شده در اسفندماه ۱۳۹۸، پس از حدود یک سال پیگیری مجدانه مجموعه شستا، تأمین اجتماعی و وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی به‌طور کامل در بورس پذیرش و سهام آن به‌سرعت به عموم عرضه شد.
این اتفاق آثار و برکات متعددی به همراه خواهد داشت. مهم‌ترین مزیت پذیرش شستا در بورس را می‌توان در شفافیت و گزارش‌گری بهتر مجموعه رویدادهای مهم مالی و عملیاتی شرکت جستجو کرد.
بازار سرمایه با الزامات گزارش‌گری مستمر و دقیق، جامعه سرمایه‌گذاران و به‌تبع آن کل ذی‌نفعان شرکت، جامعه بزرگ بیمه‌شدگان تأمین اجتماعی را در جریان تک‌تک اتفاقات مهم و تأثیرگذار شرکت می‌گذارد؛ بنابراین اتخاذ تصمیمات غیرمرتبط با منافع واقعی شرکت، وجود سوء مدیریت و یا سوءاستفاده از منابع شرکت به‌طور سیستماتیک، بسیار دشوار خواهد شد.
دومین نکته این است که شرکت سرمایه‌گذاری تأمین اجتماعی صاحب مجموعه وسیعی از شرکت‌ها و بنگاه‌های اقتصادی گوناگون بورسی و غیربورسی است و از این حیث در کشور بی‌نظیر است؛ بنابراین رعایت صحیح اصول حاکمیت شرکتی و استقلال تصمیم‌گیری در شرکت اصلی و شرکت‌های تابعه از نکات کلیدی رعایت حقوق ذی‌نفعان در بلندمدت است. پذیرش این شرکت در بورس موجب بهبود نظارت بر اجرای این اصول خواهد شد و رابطه مالی و حاکمیتی شرکت با سهامدار عمده را در چارچوب قوانین و مقررات تنظیم خواهد کرد.
نکته سوم اینکه، قواعد موجود در بازار سرمایه ایجاب می‌کند شرکت‌های سرمایه‌گذاری و هلدینگ نظیر شستا منابع سرمایه‌گذاری خود را کمتر صرف هزینه‌های جاری سهامدار عمده از طریق تقسیم سود کنند و عمده تقسیم سود بر سود سهام دریافتی از شرکت‌ها خواهد بود. این موضوع به‌نوبه خود موجب رعایت بلندمدت منافع و حفظ منابع شرکت برای سرمایه‌گذاری‌های آتی خواهد شد و کیفیت سود را ارتقا می‌بخشد.
موضوع چهارم این است که حضور در بازار سرمایه و در کنار شرکت‌های رقیب، ساختار مالی و عملکرد شرکت را در بوته نقد و در معرض مقایسه با سایر بنگاه‌های اقتصادی مشابه قرار می‌دهد. تحلیل‌گران به‌طور مداوم در رابطه با نتایج عملکرد شرکت قضاوت خواهند کرد و شرکت خواهد کوشید که از میانگین و عرف‌های مالی صنعت خود عقب نباشد؛ بنابراین مدیران در کنار تلاش در جهت انجام مأموریت‌های حاکمیتی، سودآوری شرکت را نیز به‌طورجدی موردتوجه قرار خواهند داد.
نکته پنجم اینکه عرضه سهام شستا در بورس با توجه به اقبال اخیر سرمایه‌گذاران به بازار سرمایه و ورود نقدینگی به این بازار، موجب تشویق عموم به سرمایه‌گذاری‌های مولد و تقویت‌کننده بخش واقعی اقتصاد می‌شود و درعین‌حال با توجه به حجم بالای عرضه اولیه، بخشی از فشار تقاضا در جهت افزایش بهای غیرواقعی در برخی نمادهای بورسی را نیز تا حدودی کنترل خواهد کرد. همچنین خرید این سهام با توجه به پتانسیل‌های نهفته در شرکت‌های تابعه، حمایت ارکان مالی زیرمجموعه شستا از سهام و وجود دارایی‌های ارزنده بورسی در زیرمجموعه، نوید سودآوری مناسب در کوتاه‌مدت، میان‌مدت و بلندمدت را خواهد داشت.
علاوه بر موارد ذکرشده، باید به این نکته توجه داشت که عرضه سهام شستا، منابع مالی خوبی را در اختیار سازمان تأمین اجتماعی قرار می‌دهد و بخشی از مشکلات نقدینگی آن را حل می‌کند. همچنین وجود سهام بورسی شستا در پرتفوی این سازمان امکان جذب منابع مالی بیشتر با توثیق؛ اهرم قرار دادن یا واگذاری سهام شستا را در اختیار آن قرار خواهد داد.
و درنهایت اینکه استفاده از سایر مزایای حضور در بورس نیز ازجمله معافیت‌های مالیاتی و افزایش اعتبار شرکت در جذب منابع مالی پس از عرضه سهام محقق خواهد بود
فرایند نرخ‌گذاری سهام شستا را با توجه به روش‌های جدید نرخ‌گذاری چطور ارزیابی می‌کنید؟
با توجه به شرایط موجود در بازار سهام و ورود منابع مالی جدید به بازار، حجم تقاضا برای سهام شستا در قیمت‌های عرضه و حتی پس از چندین روز رشد، بسیار زیاد است. روش ارزش‌گذاری شستا خالص ارزش دارایی‌ها بوده که روشی متداول در مورد سهام شرکت‌های سرمایه‌گذاری و هلدینگ است. این ارزش‌گذاری توسط دو شرکت تأمین سرمایه برتر کشور صورت گرفته و به لحاظ حفظ استقلال ارزش‌گذار، گزارش ارزش‌گذاری تأمین سرمایه غیروابسته به گروه شستا، ملاک عمل قرار گرفته است.
ارزیابی شما از استقبال بازار از این سهم و عرضه آن چیست؟
شرکت سرمایه‌گذاری تأمین اجتماعی با توجه به تنوع بسیار بالا در سبد سرمایه شاید نمونه‌ای کوچک از کلیت اقتصاد باشد و این تنوع موجب کاهش ریسک تمرکز در این شرکت شده است. با توجه به جو مثبت بازار، پتانسیل‌های سهم و ریسک پایین این سهام تقاضای بسیار زیادی در بازار دارد و نقطه تعادل قیمتی آن می‌تواند فراتر از قیمت‌های فعلی باشد.
چشم‌انداز شستا را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
در پرتفوی بورسی و غیربورسی گروه شستا سهام ارزنده بسیاری دیده می‌شود و به‌زودی ارزش این دارایی‌ها با تکمیل پروژه‌ها و ورود به بورس، بروز بیشتری نیز پیدا خواهد کرد. ازجمله آن می‌توان به شرکت‌های ستاره نفت خلیج‌فارس، سیمان تأمین، شرکت ایران سازه، فوکا، تأمین سرمایه امین و غیره اشاره کرد.
