ارزیابی بازار سرمایه در ماه‌های آتی سال ۱۴۰۰
رئیس هیئت مدیره بورس اوراق بهادار تهران بیان کرد
ارزیابی بازار سرمایه در ماه‌های آتی سال ۱۴۰۰
۳ خرداد
دکتر تقی‌خان تجریشی ضمن بررسی پارامترهای مختلف از جمله نرخ ارز، وضعیت تورم و همچنین وضعیت بازارهای جهانی، اعلام کرد که هرچند آینده بازار سرمایه به سودآوری شرکت‌ها و انتظارات تورمی بستگی دارد، اما به‌طور کلی وضعیت این بازار در ماه‌های آتی سال ۱۴۰۰ از طیف منفی تا طیف رشدی خواهد بود.
به گزارش روابط عمومی و امور بین‌الملل بورس اوراق بهادار تهران، دکتر تقی‌خان تجریشی در گفتگو با ایسنا به وضعیت بازار سرمایه در سال ۱۴۰۰ اشاره و اظهار کرد: در روند ارزیابی ارزش بازار سرمایه در سال پیش‌رو، می‌توانیم به اهمیت دو عامل کلی سودآوری شرکت‌ها و نسبت قیمت به درآمد اشاره کنیم. در بخش سودآوری شرکت‌ها، موضوع نرخ ارز و روند قیمتی کالاهای پایه، نقش‌آفرینی جدی خواهند داشت.
وی افزود: انتظارات کاهشی شاخص دلار، کاهش نرخ بهره، واکسیناسیون گسترده و امید به بازگشت تقاضا به‌ویژه در حوزه انرژی در سال ۲۰۲۱، تقویت‌کننده قیمت کالاهای پایه در میان‌مدت خواهند بود. گلدمن ساکس در آخرین پیش‌بینی خود ضمن پیش‌بینی رشد ۵/۱۳ درصدی شاخص قیمت کالاهای پایه در شش ماه آینده، قیمت برخی از آن‌ها را برآورد کرده است.
تأثیر نرخ ارز بر وضعیت شرکت‌ها
رئیس هیئت مدیره بورس تهران در مورد تأثیرگذاری نرخ ارز بر وضعیت شرکت‌ها نیز توضیح داد: شرکت‌هایی که فروش محصولات آن‌ها با نرخ دلار نیمایی صورت می‌گیرد و عمدتاً تولیدکننده کالاهای پایه هستند، حتی اگر نرخ ارز در ادامه سال جاری کاهشی باشد، با توجه به بالا رفتن نرخ جهانی کالاهای پایه در دنیا (شامل محصولات فلزی، معدنی، نفت و پتروشیمی)، در فصل‌های آتی رشد درآمد و سودآوری خواهند داشت. بنابراین، افزایش نرخ محصولات افت احتمالی قیمت دلار را جبران خواهد کرد و سودآوری سال ۱۴۰۰ این شرکت‌ها بیشتر از سال ۱۳۹۹ خواهد بود.
دکتر تقی‌خان تجریشی ادامه داد: همچنین بسیاری از شرکت‌های صادراتی که به‌دلیل شرایط تحریم، مجبور به پذیرش هزینه‌هایی اعم از انتقال پول، حمل محصولات، فروش به واسطه‌ها، تخفیف قیمت یا حتی سوخت پول بودند، در سال ۱۴۰۰ با هزینه‌های تحمیلی کمتری مواجه خواهند بود و در نتیجه حاشیه سود بالاتری را تجربه می‌کنند. در سایر صنایع نیز که قیمت محصولات آن‌ها مستقیماً متأثر از نرخ ارز نیست و عمدتاً فروش داخلی دارند، نظیر صنایع سیمان، دارویی، غذایی، شوینده، روانکار، شیشه، لاستیک، لوازم خانگی و …، نرخ‌های فروش محصولات نسبت به دلار کنونی فاصله داشته و انتظار می‌رود قیمت فروش محصولات در سال ۱۴۰۰ مشخصاً بالاتر از سال ۱۳۹۹ باشد، لذا در این صنایع نیز شاهد افت سودآوری در فصول آتی نخواهیم بود.
وی در ادامه به نسبت قیمت به درآمد شرکت‌ها و کلیت بازار اشاره کرد و گفت: در بررسی این موضوع، انتظارات آتی، نرخ بهره و ورود پول به بازار سرمایه از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.
کاهش انتظارات تورمی
تقی‌خان تجریشی ادامه داد: کاهش در نشانگرهای انتظارات تورمی نظیر ارزش حقیقی تراکنش‌های خرید به‌ویژه کالاهای بادوام، نرخ رشد نسبت پول به شبه‌پول و حجم معاملات در بازارهای دارایی که از آبان‌ماه ۱۳۹۹ آغاز شده است، همچنان ادامه دارد. انتظار می‌رود تا روشن شدن دورنمای رفع تحریم‌ها این روند کم و بیش پابرجا باشد.
وی افزود: بر اساس آخرین گزارش بانک مرکزی، رشد نقطه به نقطه نقدینگی و پایه پولی در پایان فروردین‌ماه ۱۴۰۰ به ترتیب به ۳۹ و ۲۶ درصد رسیده که حاکی از بهبود (کاهش) آن نسبت به انتهای اسفندماه ۱۳۹۹ است. رشد نقطه به نقطه پول نیز از ۸۹ درصد در مهر‌ماه ۱۳۹۹ به ۵۴ درصد در انتهای فروردین‌ماه ۱۴۰۰ کاهش یافته است. این نشان می‌دهد روال چند ماه گذشته (بعد از انتخابات امریکا) همچنان ادامه دارد و با کاهش قابل‌توجه انتظارات تورمی، در شرایط کنونی مردم تقاضای خود را به تعویق می‌اندازند و ترجیح می‌دهند بیشتر به سمت دارایی با درآمد ثابت نظیر سپرده و اوراق بروند تا خرید دارایی و کالای بادوام. از دیگر شواهد کاهش انتظارات تورمی، کاهش رشد ارزش حقیقی تراکنش‌های شبکه شاپرک است که نشان می‌دهد رشد میزان معاملات پس از اوج گرفتن از اردیبهشت‌ماه تا آبان‌ماه ۱۳۹۹، با تغییر مسیر انتظارات، روندی کاهشی به خود گرفته است.
ایشان با تأکید بر اینکه از جمله محرک‌های اصلی بازار سرمایه در سنوات اخیر ورود حجم قابل‌توجهی نقدینگی به‌ویژه از سمت اشخاص حقیقی بوده است، عنوان کرد: بررسی دو معیار شامل خالص ورود پول به صندوق‌های سهامی و صندوق‌های با درآمد ثابت، حاکی از تضعیف این جریان طی ماه‌های اخیر است و انتظار نمی‌رود که در کوتاه‌مدت روند ورود پول به سطوح بالای قبلی بازگردد.
فراهم شدن زمینه کاهش نرخ بهره
رئیس هیئت مدیره بورس تهران همچنین با بیان اینکه طی ماه‌های اخیر نرخ بهره کنترل شده و نرخ بهره بین‌بانکی نیز به زیر ۲۰ درصد رسیده است، اظهار کرد: در این مدت، اقداماتی در جهت ممانعت از پرداخت سودهای بیش از ۱۶ درصد به سپرده‌ها توسط بانک‌ها رخ داده است و طبعاً از هرج و مرج روزهایی که نرخ ترجیحی، نرخ بهره را در ابهامی غیرقابل‌ردیابی می‌برد، دور شده‌ایم. حال اگر در کنار این نظم و انضباط مالی، شاهد توافق و گشایش بین‌المللی در کشور باشیم، اتکای دولت به اوراق بدهی برای تأمین بودجه به سمت استفاده بیشتر از درآمدهای نفتی می‌رود. بنابراین، می‌توان انتظار داشت که در آمال گشایش‌های سیاسی، تکیه بر انتشار اوراق توسط دولت کمرنگ‌تر شده و در کنار کاهش انتظارات تورمی، زمینه کاهش نرخ بهره فراهم شود.
روند رو‌به‌رشد بورس در سال جاری
دکتر تقی‌خان تجریشی در مورد وضعیت آتی بازار سرمایه نیز توضیح داد: بازار سرمایه در ماه‌های انتهایی سال ۱۳۹۹ و ماه‌های آغازین سال ۱۴۰۰، وضعیت‌های تدافعی و منفی خنثی را تجربه کرده است. با توجه به آنچه در مورد وضعیت سودآوری و نسبت قیمت به درآمد و سایر پارامترهای مهم نظیر انتظارات تورمی و جریان ورود پول گفته شد، انتظار داریم وضعیت (بازده دلاری) بازار سرمایه تا انتهای سال ۱۴۰۰ از طیف منفی تا رشدی قرار بگیرد.
