شروع سرمایه‌گذاری در سهام – قسمت سی و سوم
ریحانه لاریجانی
کارشناس توسعه فرهنگ سرمایه‌گذاری بورس تهران
مقدمه
تحلیل تکنیکال زمانی به‌خوبی عمل می‌کند که از ابزارهای مناسب استفاده شود. یکی از محبوب‌ترین اندیکاتورها، اندیکاتور MACD است که در ادامه به معرفی این اندیکاتور می‌پردازیم.
اندیکاتور MACD چیست؟
اندیکاتورMACD (Moving Average Convergence Divergence) جزو اسیلاتورها تقسیم‌بندی می‌شود. از این اندیکاتور برای به دست آوردن قدرت، جهت و شتاب در یک روند استفاده می‌شود. اجزای اندیکاتور MACD برحسب آنکه از MACD معمولی استفاده شود و یا کلاسیک، کمی تفاوت دارد.
اجزای اندیکاتور MACD عبارت است از:
۱- خط MACD از تفاضل میانگین متحرک بازه ۱۲ روزه و ۲۶ روزه به دست می‌آید.
۲- هیستوگرامی که میانگین نمایی ۹ روزه اندیکاتور MACD است؛ در MACD کلاسیک به‌جای نمودار میله‌ای از خط سیگنال استفاده شده است.
۳- در اندیکاتور MACD کلاسیک، نمودار میله‌ای نشان‌دهنده تفاضل خط MACD و خط سیگنال است.
چگونه از MACD می‌توان استفاده کرد؟
زمانی‌که خط MACD بالای سطح صفر قرار دارد به این معنی است که قیمت‌ها به‌صورت کلی در حال افزایش هستند. زمانی‌که خط MACD زیر سطح صفر قرار دارد، یعنی قیمت‌ها به‌صورت کلی در حال کاهش هستند.
به‌طور کلی، اندیکاتور MACD به سه صورت مورد استفاده قرار می‌گیرد:
۱-برخورد۱ ۲- شرایط بیش‌خرید۲ و بیش‌فروش۳ ۳- واگرایی۴
برخوردها: برخوردها زمانی اتفاق می‌افتد که خط MACD و سیگنال با یکدیگر تلاقی داشته باشند؛ سیگنال فروش زمانی است که خط MACD از بالا سیگنال را قطع کند و از آن عبور کند و سیگنال خرید زمانی است که خط MACD از زیر نمودار میله‌ای سیگنال عبور کند. همچنین موقعیت این برخوردها نسبت به خط صفر در تعیین نقاط خریدوفروش کمک‌کننده است. ( نمودار۲)
سیگنال‌های خرید زمانی قوی هستند که عبور خط MACD به بالای خط سیگنال زیر خط صفر اتفاق بیافتد. ازآنجاکه این اندیکاتور خاصیت پسینی دارد و با وقفه سیگنال را معرفی می‌کند، از آن به‌جای سیگنال اصلی خریدوفروش، به‌عنوان راهنمایی برای کاهش ریسک استفاده می‌شود. اندیکاتور MACD زمانی کارایی بیشتری دارد که در بازارهایی که روند‌های قوی دارند به‌کار برده شود.
بیش‌خرید/ بیش‌فروش: یکی دیگر از استفاده‌های اندیکاتور MACD برای آن است که مشخص شود که یک سهم دچار بیش‌خرید یا بیش‌فروش شده است. یک بیش‌خرید زمانی است که قیمت‌ها به‌صورت قابل‌ملاحظه‌ای رو به بالا حرکت کرده باشند و این انتظار وجود دارد که قیمت‌ها اصلاح شده و به سطح نرمال‌تری برسند. برعکس، زمانی‌که قیمت‌ها بیش از اندازه کاهش پیدا کرده باشند یک شرایط بیش‌فروش ممکن است وجود داشته و انتظار می‌رود در یک‌زمان قیمت‌ها افزایش یافته و به سطح نرمال‌تری برسند.
زمانی‌که MACD به‌طور قابل‌ملاحظه‌ای صعود کند ممکن است سهم دچار بیش‌خرید شده باشد. از MACD برای شناسایی زمان‌هایی که سهم دچار بیش‌خرید و بیش‌فروش شده است استفاده می‌شود. بهترین سیگنال‌های خرید زمانی هستند که خطوط MACD و سیگنال زیر خط صفر هستند، یعنی زمانی‌که خط قیمت سهم ممکن است دچار بیش‌فروش شده باشد. سیگنال‌های فروش زمانی ایجاد می‌شوند که خطوط بالای خط صفر هستند؛ جایی‌که ممکن است نشان‌دهنده شرایط بیش‌خرید باشد. برای تعیین بیش‌خرید یا بیش‌فروش، باید تاریخچه سهم و MACD را در طول زمان بررسی نمود.
واگرایی: سومین روش، شناسایی زمان‌هایی است که MACD و قیمت واگرا می‌شوند. واگرایی زمانی رخ می‌دهد که روند قیمت و اندیکاتور متفاوت باشد. به‌عبارت‌دیگر، روند اندیکاتور در یک‌جهت و روند قیمت در جهت دیگر باشد. واگرایی روند این دو نشان‌دهنده این است که احتمالاً روند حرکت فعلی قیمت معکوس خواهد شد. فشار خریدوفروش موجود باعث ایجاد این واگرایی‌ها می‌شود.
واگرایی با نتیجه افزایش قیمت‌ها زمانی است که قیمت‌ها دره‌های پایین‌تر و MACD دره‌های بالاتری تشکیل می‌دهند. قله‌های پایین‌تر در نمودار قیمت نشان‌دهنده روند رو به پایین است، اما قله‌های بالاتر MACD نشان‌دهنده کاهش پیدا کردن حرکت رو به پایین است.
اندیکاتور MACD اگر با تحلیل قیمت‌ها و توجه به حمایت و مقاومت همراه باشد می‌تواند یک اندیکاتور قدرتمند برای تشخیص زودهنگام معکوس شدن روند‌ها باشد.
